Frankismoa
Gogoan hartzeko izenak
Euskal Memoria Fundazioaren “Gogoan hartzeko izenak” erakusketa aurkeztu genuen atzo iluntzean izen bereko liburuaren egilearen, Joseba Zabalzaren eskutik. Ondoan Jaime Guenetxea herrikidea. 1980an, bere lagun Iker Ibarluzea eta beste batzuekin zegoela, Etxebarriko Txomin jatetxe aurrera indar parapolizialak agertu, Ixuara eraman eta pairatutakoaren kontaketa eginez. Berezia. Gogorra baina duintasunez betea.
Erakusketaren izen bereko liburuan, Euskal Memoria Fundazioak argitaratutakoan, aurkitu dezakezue errelato osoa.
Erakusketa, Abenduaren 22ra arte ikusgai egongo da, “Gogoan hartzeko izenak” biltzen dituen pertsonekin hiru lekutan:
1. Uhagon Kulturgunea (kultuguneko ordutegian)
2. Markina-Xemeingo udaletxe sarreran (udaletxeko ordutegian)
3. Kartzela zaharrean (asteburuetan)
Gernika 80 urtez: suntsitu, itzali ezin izan zuten argia
Elorrio, Durango, Eibar, Munitibar, Galdakao, Erandio, … eta txikizioa, 1937ko apirilaren 26an: Gernika.
7 hilabeteetan frontearen ertzetako herriak zein erretaguardiak bonbardatu ondoren, erresistentzia guneez gain, zibilen aurkako, parean zen ororen aurkako txikizioa abiatu zuten faxistek. Esperimentu basatien laborategi, Bizkaiko herriak.
Memoriak bizirik mantendu du eraitsitakoa. Memoriak eta ke arteko argitasunak lortu du herritarrek behar zuten erreparazioa Gernikan.
Duela 80 urte txikitu zuten unean Luis Ortiz Alfau Capitan Caseroko milizianoa bertan zegoen, bonbardaketa eta ondorengoa bertatik bertara bizi izan zuen.
Gaisoaldi baten ondoren, gaur berarekin tertulian jarduteko aukera izan dugu. Gernikako bonbardaketaren biktimak gogoan, faxismoaren hatzaparrek urratutakoa kontatzeko beharra mahai gaineratu digu gaur ere.
Zure laguntzarekin aurrera egin dezakegu, testigantzak, dokumentuak, argazkiak …
Poliki poliki aurrera doa memoriaren funtsa. Joan berri direnen hutsunearen tristuraz (Juana Etxaniz 1923 Barinaga- 2016 Markina-Xemein, eta Juanita Barruetabeña Etxebarria 1925-2016)… baina beste batzuen testigantzak jasotzeko aukera izanaren pozaz. Egun hauetan eta inurri lanari esker Josefa eta Juli Baskaran ahizpen eta Agustin Unamunzagaren testigantzak jasotzeko aukera izan dugu, Dominga Txurrukarena, Inmakulada Bilbao edo Felix Pagegirena, Jose Uberuagarena bezela.
Eskertu nahi diegu, haien senide zein beraien arduran dauden langileei erakutsitako esku zabaltasun eta laguntasuna.
Testigantzak altxorrak dira; gertatutakoa ulertzeko ezezik, golpe militarraren ondoriozko biktima eta herritarrek bizi izandako giza eskubideen urraketei zor zaien egia, erreparazioa eta justiziarako eskubidea bermatzeko ezinbesteko errelatuak. Haien memoria gure historia delako, oso garrantzitsua da esku artean duguna balioetsi eta testigantza, argazki, zein gainontzeko dokumentu jasotzea.
Sestaok ere badu memoria
Sestao un pueblo con memoria izenburua duen dokumentala argitaratu dute. Ekoizpen honek, Sestaoko frankismoaren biktimek jasandako errepresioa biltzen du. Karlos Trijueque eta Danilo Albinek osatu dute lana, eta diktadura frankista eta honen errepresioa jasan zuten 4o gizon eta emakumeren testigantzetan oinarritu dira.
Saturrarango emakumeen borroka eredu
Ahaztuak elkarteak ekitaldia burutu du eguerdian Saturraranen. Bertan preso izandoako emakumeen borroka gogora ekarri dute eta han izan da Angeles Florez Peon asturiarra (hiru urtez preso egonda) eta beste emakume preso batzuen senideak.
Angelesek, kartzelan egondakoak eta hildakoak gogoratzeaz gain, beraien borroka goraipatu du, eta bide horretatik ukabilak ez jeisteko eta borrokan segitzeko gogoeta luzatu du, bide horretan, jendarte justu eta hobe baten alde.
Lotura honetan ekitaldiko argazki bilduma.
Euskararen Kate Hautsiak
Euskal Memoria Fundazioak hizkuntza zapalkuntzaren gaiari heldu dio oraingoan eta horren inguruko liburu mardula idatzi du Dabid Anautek, memoria dokumentala eta memoria bizia oinarri hartuta. Donostiako Aieteko jauregian egin dugu aurkezpena. Bertan, besteak beste, Gipuzkoako Foru Aldundiko Euskara zuzendari Zigor Etxeburua eta Oroimen Historikoaren zuzendari Marina Bidasoro, Joan Mari Torrealdai, Xabier Mendiguren, Itziar Aizpurua, Joxe Manuel Odriozola, Sagrario Aleman, Kontseiluko idazkari nagusi Paul Bilbaorekin batera euskalgintzako hainbat erakundeetako ordezkariak ere bertan egon dira.
Euskararen kate hautsiak. Hizkuntza jazarpenaren memoria liburuaren aurkezpen ekitaldiari Arantxa Erasunek, Euskal Memoria Fundazioaren kideak.
- 1
- 2
- …
- 4
- Siguiente →
