Luis Txopitea Apoita
Luis Txopitea Apoita, (Xemein,Txebetxabixe, 1925- Markina Xemein, 2015). Hamairu neba arrebetan gazteena da eta gerra zibileko denporetan inguru haietan bizi izan zen. Salbuespena bere guraso eta neba-arrebak kartzelara sartu zituztenean bizi izan zuen, izan ere hilabete horietan, Zeinkeko Ormetxera joan behar izan zuen amaren jaiotetxera, bere izebarengana bizitzera.
Gurasoekin mezetara joan ostean, etxerako bidean Lorenzton etxeeetan zegoen tabernako jaubeak esanda jakin zuten frankistek kolpea abiatu zutela, handik aurrera, Zapola inguruetako milizianoen joan etorriak ikusi eta bizi izan zituen, baita bere anaien bi anaien frenterako sarrera Deba inguruetan, gainera hirugarren anai bat, kintadak jaso zuen gerrara.
Gaitan de Aialatarren ihesa gertutik bizitzea tokatu zitzaion, izan ere, anai nagusiak lagundu zien Alejandro Gaitan de Ailari eta bere andreari, Larruskainera ihes egin eta pasatzen. Beraien semeak, ingurutetako kobetan gordeta egon ziren eta Jose Luis Gaitan de Aiala berriz, Larruzen (besteak beste).
Mutikoa izan arren, ondo gogoan ditu, Belaustegi, Eizar eta inguruko baserrietan zeuden miliziano kuadrila edo jendetza eta Lekoizen Urkaregi aldea erasotzeko zuten kainoia.
Oharra: Testigantza editatzen ari gara. Aurrerago jarriko dugu bideo zein idatzizko formatuetan.
Ahaztuen Oroimena 1936 